4.6. Derde wettelijke situatie: vervullen van de kiesplicht

Ten slotte is er nog een wettige schorsing van de arbeidsovereenkomst met behoud van normaal loon voor de werknemer die niet voldoet aan de voorwaarden om bij volmacht te stemmen en dientengevolge afwezig is van het werk om zijn kiesplicht te vervullen. [101]

Deze regel geldt dus alleen wanneer de werknemer niet bij volmacht kan stemmen. Deze situatie is eerder uitzondering dan regel. Het komt ook zelden of nooit tot rechtspraak over deze loonwaarborg, maar bij elke verkiezing worden er steeds weer vragen over gesteld. We zetten hierna dan ook de belangrijkste regels uiteen. De werknemer die kiezer is, moet verplicht deelnemen aan de stemming. Dit geldt zowel voor de parlementsverkiezingen, provincieraadsverkiezingen, verkiezingen voor het Europees parlement, de Brusselse Hoofdstedelijke Raad als de gemeenteraadsverkiezingen. De kiezer moet in principe zélf zijn stem uitbrengen in het stemlokaal waar hij is opgeroepen.

Alleen in de gevallen waarin de wet het uitdrukkelijk toelaat, mag de kiezer zich door een volmachtdrager laten vervangen. [102] De kiezer die om beroeps- of dienstredenen in het buitenland is opgehouden, alsook de gezinsleden of de partner die met hem daar verblijven; of de kiezer die zich op de dag van de stemming wel in België bevindt, maar zich onmogelijk (bv. wegens het werk) in het stembureau kan melden, mag een andere kiezer machtigen om in zijn naam te stemmen. De werknemer moet die onmogelijkheid bewijzen met een attest van zijn werkgever. Enkel de werknemer die niet voldoet aan de voorwaarden om bij volmacht te stemmen, mag afwezig zijn van het werk gedurende de tijd die nodig is om zijn kiesplicht te vervullen.

Dit geldt zowel voor de werknemer die afwezig blijft, te laat komt, het werk onderbreekt als voortijdig stopzet om aan de stemming deel te nemen. Hij mag echter niet meer tijd dan nodig gebruiken. De werknemer die wel bij volmacht kan stemmen, moet van die mogelijkheid gebruikmaken. Dit blijkt duidelijk uit het samen lezen van de Arbeidsovereenkomstenwet en het Kieswetboek. [103] De werknemer die afwezig blijft, te laat komt, het werk onderbreekt of voortijdig stopt om aan de stemming te kunnen deelnemen, kan als onrechtmatig afwezig worden beschouwd (en verliest dus het recht op loon voor de periode van afwezigheid) wanneer hij wél bij volmacht kan stemmen. [104] Bovendien is het de werknemer die in dat geval moet bewijzen dat hij niet bij volmacht kan stemmen.